تأملی بر کاربرد روش تحلیل گفتمان در پژوهش‌های علم اطلاعات و دانش شناسی

author

Abstract:

هدف: مقاله حاضر به معرفی روش تحلیل گفتمان، اهداف و چگونگی کاربرد آن، به عنوان یکی از روش‌های تحقیق کیفی پرداخته و با توجه به اینکه روش تحلیل گفتمان، توانسته است در رشته‌های مختلف علوم انسانی و اجتماعی مورد استفاده قرار گیرد، در مقاله حاضر به چگونگی کاربرد تحلیل گفتمان در پژوهش‌های کتابداری نیز پرداخته شده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع مروری بوده و با استفاده از بررسی متون مرتبط با موضوع مقاله، و تحلیل آنها نسبت به گردآوری مطالب اقدام شده است. یافته‌ها: بررسی متون نشان داد که تحلیل گفتمان فراتر از مرزهای زبانشناسی رفته است و یک زمینه مطالعاتی بین رشته‌ای محسوب می‌شود. بنابراین معنایی فراتر از سخن که در زبان‌شناسی مطرح می‌شود مدنظر آن است. سطح گفتمان تک بعدی نیست و هر سطح به سطوح یا ابعاد کوچکتری تقسیم می‌شود به نظر می‌رسد که کاربرد شیوه تحلیل گفتمان می‌تواند پژوهشگران را از پرداختن انحصاری به روش‌های تحقیق کمّی خطی و سنتی دور کند و توجه آنها را به استفاده از روش‌های نوین پژوهش جلب سازد. نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد که به روش تحلیل گفتمان، می‌تواند نشان دهد چگونه مفاهیم مختلف در علم اطلاعات و دانش شناسی شکل گرفته‌اند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

روش شناسی فراتحلیل در علم اطلاعات و دانش شناسی: چیستی، ویژگی ها و چالش ها

هرف: فراتحلیل به عنوان یک پارادایم جدید و متفاوت از فراترکیب کیفی، فراقوم‌نگاری و مرور نظامند است. ذهنی بودن مطالعات اجرا شده، وجود ناهمگنی و تناقض در نتایج مطالعات، رابطه غیر موثر نتایج پژوهش‌ها با خط‌مشی‌ها، سیاست‌های کلان و امور عام‌المنفعه، تفسیری بودن نتایج در مقایسه با پژوهش‌های کمی، چند پارادایمی بودن پژوهش‌ها، استفاده از ابزارهای اندازه‌گیری غیردقیق دلایل شکل‌گیری روش فراتحلیل است. مراح...

full text

علم و فرهنگ: تأملی بر مهم ترین تحلیل های فرهنگی در جامعه شناسی علم و فناوری

در گذشته اکثر جامعه شناسان علم و فناوری، تلاش های اندکی برای وارد شدن به حوزه رسمی جامعه شناسی فرهنگ انجام داده و حتی در برابر تحلیل های فرهنگی مقاومت می کردند. جامعه شناسان فرهنگ نیز در زمینه فرایند تولید علم و فناوری، تحلیل های ناچیزی ارائه می دادند. این در حالی است که ویژگی عمده جامعه شناسی معرفت و علم جدید تأکید بر فرهنگ و تحلیل فرهنگی در مطالعات علم و فناوری است.در این مقاله به بررسی روندی...

full text

ردپای نظریه های ارتباطات در علم اطلاعات و دانش شناسی

هدف: مطالعه حاضر با هدف شناسایی شباهت­ها، تفاوت­ها و چگونگی کاربرد مفاهیم حوزه ارتباطات در علم اطلاعات و دانش­شناسی انجام شد.روش: مطالعه حاضر مروری نقلی بود و  سعی شد  تا از منظر نظریههای حوزه ارتباطات به مسائل علم اطلاعات و دانش­شناسی نگریسته شود.یافته­ها: از میان علوم مختلف، کتابداری و اطلاع­رسانی با علوم ارتباطات پیوستگی اجتناب ناپذیری دارد.  برخی از نظریه­های حوزه ارتباطات از جمله نظریه کا...

full text

تحلیل گفتمان انتقادی و کاربرد آن در پژوهشهای علم اطلاعرسانی

هدف: این مقاله روش تحلیل گفتمان انتقادی (که یکی از روشهای کیفی و تفسیری است) و کاربردهای محتمل آن در پژوهشهای علوم کتابداری و اطلاعرسانی و نیز، زمینههای استفاده و نقدهای مرتبط با این روش را بیان می‌کند. روش: مقالۀ حاضر از نوع تحلیلی است. در این نوع مقالات، نظریه یا روش خاصی گسترش مییابد، با شواهد نوینی استحکام بخشیده میشود، تبیینات دیگری مییابد، یا با تأمل و تردید یا انتقاد به آن توجه می...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 25  issue بهار 1397

pages  27- 52

publication date 2018-04-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023